در این مقاله می خواهیم به اصطلاحات فنی و محاوره ای پر کاربرد صنعت پیچ ومهره در ایران بپردازیم.
1_ گل پیچ : یه قسمت آچارخور پیچ گفته می شود،به عنوان مثال در انواع پیچ آچارخور به قسمت شش گوش آن گفته می شود گل پیچ ها گوناگونی بسیاری دارند.
می توان از پیچ با گل آچارخور،آلن خور،گل ستاره ای،سرتخت یا خزینه،واشردار و… نام برد.
در زبان انگلیسی به جای گل پیچ از واژه Head استفاده می شود.
2- رزوه(دنده) : به قسمتی از پیچ که روی آن دندانه ها قرار دارد و مهره روی آن بسته می شود رزوه یا دنده پیچ گفته می شود،و این دنده ها فراوانی بسیار بالایی دارند. و در استاندار های گوناگونی تولید و غرضه می شوند. در زبان انگلیسی از واژه Thread برای آن استفاده می شود.
3- تمام رزوه : پیچ هایی که در کل طول بدنه خود دارای رزوه باشند به اصطلاح تمام رزوه گفته می شود این پیچ ها قابلیت بسته شدن مهره در کل بدنه خود را دارند.
4- نیم رزوه : به پیچ هایی که در بدنه خود قسمتی را بدون دندانه یا رزوه دارند نیم رزوه گفته می شود. فرض کنید یک پیچ به طول 100 میلیمتر فقط حدود 30 میلیمتر آن دندانه و رزوه دارد و مابقی آن ساده می باشد.در صنعت به دلیل استحکام بالاتر پیچ های نیم رزوه نسبت به پبچ های تمام رزوه محبوبیت ویژه ای پیدا کرده اند.
در زبان انگلیسی از واژه Half thread استفاده می شود.
5- گام رزوه : به فاصله بین دو رزوه در پیچ های گام رزوه گفته می شود.که این فاصله می تواند بسته به نوع رزوه به روش های مختلفی بیان می شود.به عنوان مثال در رزوه های معمولی یا مثلثی فاصله دو قله در دو رزوه را گام پیچ یا نام رزوه می گیرند.
6- سادگی پیچ : قسمتی از بدنه پیچ که بر روی آن رزوه وجود ندار را سادگی پیچ می گویند.
در زبان انگلیسی به سادگی پیچ Body گفته می شود.
7– پیچ خشکه یا خشگه : پیچ هایی که از متریال بالاتر آهن با قابلیت سخت کاری حرارتی تولید می شود و در عمل تحمل،کشش و تنش بالاتری نسبت به پیچ های آهنی دارند خشکه گفته می شود.در واقع پیچ خشکه بس از فرآیند دنده زنی به داخل کوره برده می شود و طی فرآیند دقیق و خاصی سخت کاری می شوند.
8- پیچ گالوانیزه : گالوانیزاسیون فرآیندی است که در آن پوششی از فلز روی بر روی پیچ و مهره قرار می گیرد و این پوشش باعث می شود فولاد در مقابل زنگ زدنو خوردگی محافظت شود که این گالوانیزاسیون دو روش گرم و سرد را شامل م شود.
9- پیچ دنده ریز و پیچ دنده درشت : پیچ هایی با فاصله گام کمتر از حالت معمولی یا بیشتر از گام معمولی اطلاق می شوند که با توجه به نوع رزوه کاربردهای متفاوتی دارند.
10- پیچ ریز آلمانی : نوعی رزوه از استاندار متریک می باشد که از حالت معمول آن ریزتر است و گام کمتری دارد به دلیل اینکه آلمن پایه گذار استاندارد متریک و میلیمتر در دنیا می باشد از نام آلمانی بریا آن استفده می شود این نوع پیچ در خودرو های سنگین و سبک اروپایی کاربرد فراوانی دارند.
11- پیچ اینچی : پیچ هایی که در استاندارد آمریکایی و اینچی تولید می شوند و اندازه و سایز های آن ها با واحد اینچ نمایش داده می شود و در دو نوع رزوه با گام ریز و درشت تولید و عرضه می شود.که رزوه ریز آمریکایی را به اختصار unf و رزوه درشت آمریکایی را به اختصار unc می گویند.
12- داکرومات : نوعی پوشش است که روی پیچ و مهره ها جهت جلوگیری از اکسیداسیون و خردگی انجام می شود و حالت رنگ طوسی و مات دارد.
13- سایز پیچ : سایز پیچ ها به قط آن ها گفته می شود برای سایز زدن پیچ کافیست با کولیس قطر روی رزوه پیچ را اندازه بگیریم.
14- تورک پیچ : به ماکزیمم مقدار نیروی لازم جهت بستن پیچ ومهره با آچار گفته می شود.
که معمولا تورک عددی است در واحد 8/m (نیوتن متر) است.این عدد در سایزها و آلیاژهای متفاوت متغیر می باشد.برای نمونه پیچ 10 با آلیاژ 8.8 عددی پایین تر با همین نسبت همان سایز با آلیاژ 12.9 دارد.
15- طول پیچ : مقدار مفید پیچ در کحل قرار گیری پیچ فرو می رود طول پیچ می گویند.
16- پیچ آلیاژ بالا : پیچ های خشکه در آلیاژهای 8.8 و 10.9 و 12.9 تولیدی می شوند که فراوانی آلیاژ 8.8 در بازار بسیار بیشتر است.و به اصطلاح به آن خشکه گفته می شود.
و از آلیاژهای 10.9 و 12.9 با عنوان آلیاژ یاد می شود.این نکته رو به یاد داشته باشیم که این اعداد نمادی از سختی های پیچ ها می باشند.واعداد بزرگ تر نماد سختی بیشتر پیچ و مهره ها هستند.
17- پیچ دنده وسط : اصطلاحی محاوره ای که در بین تعمیر کاران خودروهای سنگین رواج بیشتر دارد و به پیچ های دنده معمولی می گویند.